Współczesny rynek międzynarodowy niewątpliwie ma charakter globalny. Jest on bardzo konkurencyjny. Jednym z elementów umożliwiającym odniesienie przewagi konkurencyjnej nad innymi podmiotami, występującymi na danym rynku, jest jakość oferowanych produktów. Dotyczy to przede wszystkim rynków krajów rozwiniętych, w których społeczeństwa mogą pozwolić sobie na zakup towaru wyższej jakości, nawet kosztem wyższej ceny. Tu pojawia się pytanie w jaki sposób zaprezentować potencjalnemu konsumentowi wysoką jakość produktów Twojej firmy na rynkach zagranicznych? Warto postarać się, aby wytwarzane przez Twoją firmę produkty posiadały uznawane na całym świecie certyfikaty i normy. Ten wyróżnik potwierdzający odpowiednią jakość pozwoli uzyskać Twojej firmie przewagę konkurencyjną na rynkach eksportowych, przede wszystkim tych bardziej wymagających. Certyfikaty jakości umożliwią zbudowanie porozumienia i zawiązanie współpracy z kontrahentami, gdyż firma, która się nimi posługuje, jest odbierana jako solidna.
Znak CE
Jest on związany z certyfikacją produktu i odniesiony jest on do rynku europejskiego. Nie dotyczy potwierdzenia jakości ani kraju pochodzenia. Natomiast ma charakter administracyjny i jest przeznaczony dla urzędów dozoru. Pełni on rolę rozpoznawczą dla produktów na rynku Wspólnoty Europejskiej. Sprawy z nim związane regulują odpowiednie dyrektywy europejskie.
Do tego oznakowania producent może dołączyć inne znaki i oznaczenia, które są wymagane prawodawstwem danego państwa. Niekiedy sam może on dokonać autocertyfikacji przy sporządzaniu dokumentacji technicznej. Natomiast w niektórych wypadkach istnieje konieczność skorzystanie w tym celu z usług laboratorium, bądź uprawnionej jednostki certyfikującej.
Właściwy sposób korzystania ze znaku CE jest elementem kontroli niektórych państw, które posiadają przeznaczone do tego zadania instytucje. W Polsce rolę organku kontrolnego pełni Polskie Centrum Akredytacji.
Wśród produktów, które muszą być opatrzone Znakiem CE można zaliczyć np.
- urządzenia gazowe;
- urządzenia telekomunikacyjne;
- urządzenia medyczne;
- kotły ciepłownicze na paliwo płynne lub gazowe;
- maszyny;
- materiały budowlane.
Nie wszystkie grupy produktów są objęte koniecznością oznaczania ich Znakiem CE. Są to głównie produkty rolno-spożywcze, ale także wybrane artykuły przemysłowe.
Znak CE należy umieścić na opakowaniu produktu, bądź też na dokumentacji dołączanej do wyrobu przez jego producenta lub inna osobę, która odpowiada za wprowadzenie wyrobu na rynek. Obecność Znaku CE poświadcza zgodność towaru z wymaganiami w zakresie bezpieczeństwa. Nie wolno go stosować na produktach, które nie zostały wskazane w odpowiednich dyrektywach.
Normy ISO serii 9000
Stanowią one przykład certyfikacji systemu. Określają one minimalne wymaganie, które musi spełnić przedsiębiorstwo w zakresie systemu zarządzania jakością. Są one określone w sposób stopniowy w kolejnych normach.
- ISO 9001– norma wymaga zgodność ze stawianymi kryteriami, którą ma zostać zapewniona przez dostawcę i dotyczy kilku etapów; począwszy od projektowania, aż do produkcji;
- ISO 9002 – norma dla firm produkcyjnych oraz usługowych -określa wymagania niezbędne do spełnienia przez dostawcę podczas produkcji, instalowania i serwisu;
- ISO 9003 – dla firm pełniących rolę pośrednika np. hurtowni – określa wymagania konieczne do spełnienia przez dostawcę odnośnie badań końcowych. i kontroli.
Stosowanie norm ISO z serii 900 stwarza dużo korzyści dla Twojej przedsiębiorczej działalności:
- większa możliwość w zakresie negocjacji;
- lepsza opinia o firmie w związku z z mniejszą liczba reklamacji dzięki stosowaniu wysokich standardów;
- bardzo dobra promocja i większe uznanie dla marki firmy;
- wzrost konkurencyjności wytwórcy oraz szansa na lepszy zbyt oferowanych produktów lib usług;
- nadanie produktowi odpowiedniej jakości oraz zmniejszenie kosztów wytwarzania.
W Polsce certyfikacja ta jest nieobowiązkowa i jej celem jest zgodność z obowiązującymi w kraju odpowiednikami dla norm ISO 9000. Prowadzenie certyfikacji w naszym kraju leży w kompetencji m. in. Polskiego Centrum Badan i Certyfikacji. Obowiązuje on przez 3 lata od daty, kiedy został wystawiony, a Polskie Centrum Badań i Certyfikacji ma prawo przeprowadzania kontroli procedur panujących u producenta czy świadczącego usługi, z wytycznymi określonymi przez ISO.
System HACCP
Jest to system certyfikacji, który dotyczy producentów żywności. Jest to wymóg niezbędny, aby prowadzić eksport tych produktów na rynek Unii Europejskiej, Stanów Zjednoczonych oraz Kanady. Jest to system regulujący sprawy organizacji procesu produkcji i dystrybucji w taki sposób aby uniknąć zagrożeń i zapewnić bezpieczeństwo żywności pod względem zdrowotnym.
- dotyczy identyfikacji ewentualnych zagrożeń oraz określa metody uniknięcia ich wystąpienia (chemiczne, biologiczne, fizyczne);
- dotyczy całej załogi zakładu;
- ma charakter zapobiegawczy, przewiduje działania na każdy etap procesu produkcji i dystrybucji, aby jakość produktu końcowego nie budziła zastrzeżeń;
System HACCP jest dostosowany na całej długości łańcucha ( np. producenci, dostawcy, gastronomia). Wyjątek stanowi produkcja rolna w zakresie podstawowym.
Certyfikacja wymagana przez dany rynek zagraniczny
Odrębnym zagadnieniem, o którym warto nadmienić przy okazji omawiania kwestii związanych z wdrażaniem certyfikatów coraz częściej już obowiązkowych ze względu na wymagania prawne, jest spraw związana z certyfikowaniem pod wymagania konkretnego rynku zagranicznego.
Znakomitym przykładem będzie tu rynek rosyjski. W przypadku niektórych grup produktów wymagany jest certyfikat zgodności eksportowanych produktów z wymogami i normami rosyjskimi. Dokument ten ma umocowanie prawne i określa się go mianem Certyfikat Gost R. Gdy dany produkt nie wymaga obowiązkowo tego certyfikatu można wystąpić o Certyfikat Gost R dobrowolny. Nawet, gdy firma nie będzie nim dysponować, to eksport jest możliwy. Jednak jego posiadanie spraw, że na rosyjscy kontrahenci spojrzą na Twoja firmę przyjaźniejszym okiem.
Należy w jak największym stopniu starać się o certyfikacje i potwierdzenia jakości odnośnie produktów czy też systemów zarządzania. Coraz częściej różne ich rodzaje są wymagane obowiązkowo poprzez wymagania prawne kraju przedsiębiorcy czy też danego rynku zagranicznego. Jednak warto zabiegać o certyfikaty nieobowiązkowe. Ich uzyskanie wiąże się z pewnymi kosztami. Jednak te dobrowolne certyfikaty są elementem, który jest w stanie zrobić różnice i podnieść konkurencyjność danego przedsiębiorstwa prowadzącego eksport na rynek międzynarodowy.