Rok 2017 będzie rokiem konkursów eksportowych. Na Serwisie RozwójEksportu.pl ostatnio publikowane były wpisy dotyczące naborów na dotacje eksportowe, które są planowane do przeprowadzenia w 2017 roku lub ogłoszono już ich start: 12 stycznia 2017 roku rusza Go To Brand (dodatkowy nabór z dotacjami na Hannover Messe 2017 oraz Międzynarodową Wystawę Expo 2017) oraz 30.01.2017 rusza Działanie 1.4 Internacjonalizacja przedsiębiorstw/Poddziałanie 1.4.1/Schemat 1.4 B a,b w ramach RPO Dolnośląskiego. To dobra wiadomość dla polskich MŚP, gdyż do tej pory nabory były nieliczne. Wielu przedsiębiorców chciałoby poszerzyć działalność firmy i wejść skutecznie ze swoją ofertą na rynki zagraniczne, jednak dla większości z nich bez pomocy unijnych funduszy jest to zadanie bardzo trudne, o ile w ogóle możliwe do realizacji. Aby czerpać korzyści z działalności eksportowej najpierw trzeba zainwestować. W tym polskim MŚP pomagają dotacje na internacjonalizacje w ramach różnych programów pomocowych.Jednak dzisiejszy wpis będzie głównie związany z ogólną analizą liczbową polskiego eksportu. Przedstawimy w liczbach, jak kształtował się polski eksport w 2015 roku oraz w okresie styczeń-październik 2016 roku. Pozwoli to nakreślić w obrazowy sposób charakterystykę polskiego eksportu.
Dla firm, które planują wejść na rynek zagraniczny, bądź poszerzyć dotychczasową działalność międzynarodową, taka analiza to także ważny aspekt.
Rok 2015
Dane mają charakter ostateczny i odnoszą się do całego 2015 roku.
Wartość polskiego eksportu za cały 2015 rok wyniosła 179 578,2 mln euro (przy 165 773,6 mln euro w 2014 roku, zatem w 2015 roku polski eksport wzrósł). Natomiast import w tym samym czasie miał wartość 177 232,9 mln euro. Daje to tym samym Polsce dodatnie saldo w wysokości 2 345,3 mln euro. Wśród całkowitej wartości eksportu 157 139,2 mln euro stanowi eksport towarów do krajów europejskich, a saldo między eksportem, a importem w wymianie z Europą dla Polski również jest dodatnie i wynosi 31 410,1 mln euro. Pod względem kontynentów, co do wysokości polskiego eksportu, na drugim miejscu jest Azja, a jego wartość wynosi 11 167,8 mln euro. Pokazuje to, że polski eksport jest zdecydowanie ukierunkowany na kraje europejskie. Z jednej strony to nie powinno zaskakiwać. Z drugiej strony wskazuje na potencjał poszukiwania nowych rynków zbytu dla polskich towarów i usług. Inicjatywy krajowe, które z różnymi sukcesami i porażkami były i są przeprowadzone, są uzasadnione z punktu widzenia wsparcia polskiego eksportu w ekspansji na nowe rynki, gdzie Polska jest obecna w niewielkim stopniu np. Afryka czy Azja (zwłaszcza Chiny). Za rozwojem polskiego eksportu do Azji przemawia nie tylko perspektywa dywersyfikacji rynków zbytu, ale też ujemne saldo wymiany towarów z Azją. W 2015 roku to saldo wyniosło -28 441,3 mln euro, co oznacza, że wartość importu z Azji do naszego kraju wyniósł prawie cztery razy więcej, niż nasz eksport na ten kontynent.
Polski eksport w 2015 roku wynosił 179 578,2 mln euro, przy czym najwięcej eksportowano do takich krajów, jak:
- Niemcy (48 670,8 mln euro);
- Wielka Brytania (12 102,9 mln euro);
- Republika Czeska ( 11 915,9 mln euro);
- Francja (9 946,5 mln euro);
- Włochy (8 686,0 mln euro);
- Niderlandy;
- Rosja;
- Szwecja;
- Węgry;
- Hiszpania.
To jest pierwsza dziesiątka. W 2015 roku polski eksport zwiększył swoją wartość do wszystkich tych krajów w porównaniu do 2014 roku, z wyjątkiem Rosji. W jej przypadku wartość eksportu zmalała, co należy uzasadnić różnymi zawirowaniami politycznymi, które nie sprzyjają w handlu.
Wśród grup towarów wg klasyfikacji CN, których wartość eksportu była w 2015 roku największa, należy wymienić:
- Części i akcesoria samochodów (kod CN 8708) – 9 033,7 mln euro.
- Samochody osobowe (kod CN 8703) – 5 945,5 mln euro.
- Meble do siedzenia oraz do spania oraz ewentualnie ich części (kod CN 9401) – 4 753,4 mln euro.
- Aparatura odbiorcza dla telewizji; Monitory, projektory wideo (kod CN 8528) – 4 193,4 mln euro.
- Statki pasażerskie, towarowe, promy (kod CN 8901) – 4 089,9 mln euro.
- Pozostałe meble (bez mebli do siedzenia i lekarskich) i ich części (kod CN 9403) – 3 438,6 mln euro.
- Maszyny i urządzenia do automatycznego przetwarzania danych (kod CN 8471) – 3 317, 3 mln euro.
- Oleje ropy naftowej niesurowe, benzyna, nafta (kod CN 2710) – 2 954,5 mln euro.
- Aparatura do telefonii i telegrafii przewodowej oraz telekomunikacyjna (kod CN 8517) – 2 934,6 mln euro.
- Leki złożone przygotowane do sprzedaży detalicznej (kod CN 3004) – 2 419,1 mln euro.
Rok 2016
Przytoczone dane wstępne będą odnosić się do okresu styczeń-październik 2016 roku. Dane otwarte, gdyż nie są to jeszcze dane ostateczne. Przytaczane poniżej dane są z opracowania z grudnia 2016 roku. Ponadto w porównaniu do analizy całego 2015 roku nie będą tak dokładnie określane wartości eksportu ze względu na to, że to dane wstępne i mogą ulec korekcie.
W tej części artykułu wszystkie odniesienia do danych za 2015 rok będą odnosić się do okresu styczeń-październik 2015 roku, Tak, aby móc porównać dane za ten sam czas.
W okresie styczeń-październik 2016 roku wartość polskiego eksportu wynosiła 150 870,6 mln euro i była o 0,8 % większa w porównaniu do wartości eksportu za okres styczeń-październik 2015 roku (149 738,1 mln euro). W tym samym czasie Polska wypracowała większe saldo ( w 2016 roku 4 411,9 mln euro, gdy dla 2015 roku było to 2 135,7 mln euro).
W czasie styczeń-październik 2016 i 2015 roku najwięcej eksportowano do Europy i Azji, przy czym dla obu tych okresów uzyskano zbliżone wartości ( w przypadku Europy jest to ponad 130 000 mln euro, a dla Azji 9 000 mln euro).
Pierwsza dziesiątka krajów, gdzie w czasie styczeń-październik 2016 roku Polska eksportowała najwięcej:
- Niemcy;
- Republika Czeska;
- Wielka Brytania;
- Francja;
- Włochy;
- Niderlandy;
- Szwecja;
- Rosja;
- Hiszpania;
- Węgry.
Pierwszą dziesiątkę tworzą te same kraje, co w 2015 roku (lecz w innej kolejności), zarówno w okresie styczeń-październik 2015 roku oraz w przekroju całego 2015 roku (analiza dla roku 2015).
Wskazuje to na wyraźną stabilną tendencję określającą główne kraje eksportowe. Lecz należy równolegle rozwijać inne możliwe potencjalne kierunki eksportu. Z jednej strony jest to ryzykowne, z drugiej szansa na rynkowe przebicie na mniej obleganych przez MŚP kierunkach eksportowych.
Wśród grup towarów wg klasyfikacji CN, których wartość eksportu była w czasie styczeń-październik 2016 roku największa, należy wymienić:
- Części i akcesoria samochodów (kod CN 8708) – 9 033,7 mln euro.
- Samochody osobowe (kod CN 8703).
- Meble do siedzenia oraz do spania oraz ewentualnie ich części (kod CN 9401).
- Aparatura odbiorcza dla telewizji; Monitory, projektory wideo (kod CN 8528).
- Maszyny i urządzenia do automatycznego przetwarzania danych (kod CN 8471).
- Pozostałe meble (bez mebli do siedzenia i lekarskich i ich części (kod CN 9403).
- Aparatura do telefonii i telegrafii przewodowej oraz telekomunikacyjna (kod CN 8517).
- Izolowane druty, kable, inne przewody elektryczne (kod CN 8544).
- Oleje ropy naftowej niesurowe, benzyna, nafta (kod CN 2710).
- Cygara, cygaretki i papierosy (kod CN 2402).
Polski eksport w liczbach
Ten wpis miał na celu przedstawienie pewnych wielkości związanych z polskim eksportem, aby zobrazować ten proces. W pierwszej części poddano analizie podstawowe dane ostateczne za cały rok 2015, a w drugim dane wstępne za styczeń-październik 2016 roku, które odnoszono do danych ostatecznych za ten sam okres 2015 roku. Analiza dostępnych danych eksportowych pozwala na zaobserwowanie ciekawych zjawisk oraz tendencji. Jest to z pewnością użyteczne narzędzie, które może okazać się pomocne.
Źródło danych: MR na podstawie danych MF i GUS